woensdag 10 oktober 2012

Kramp



Het begint op te vallen. Als door een reflex wordt het brein aangespoord te gaan rekenen. Vanmorgen twee pleidooien in de krant. "In deze zaak zijn excuses zeker gepast." "Slachtoffers willen vooral erkenning".

Excuses zorgen ervoor dat een slachtoffer verder kan. Maar de verantwoordelijken slaan aan het rekenen. Snel wordt er becijferd wat de financiële consequenties kunnen zijn van een excuus. Is het bedrag te groot, of het risico te hoog, dan wordt er medeleven en begrip geuit, maar geen excuus.

Tweemaal een bericht in de krant dus vanmorgen. Eenmaal in het kader van misbruik (Jan van Dijk, hoogleraar slachtofferkunde aan de Universiteit Tilburg) en eenmaal over het verband tussen excuses en claims. Arno Akkermans, hoogleraar privaatrecht aan de Vrije Universiteit concludeerde dat getroffenen meestal helemaal geen financiële genoegdoening zoeken. Vaak wordt er pas geprocedeerd wanneer keer op keer de excuses uitblijven, waardoor mensen een pijnlijke zaak niet kunnen afronden.

'Sorry' zeggen lijkt moeilijk te zijn geworden. En degene die dit eenvoudige woord niet uit de strot gewrongen krijgt, wordt met elke zin die zijn zwijgen met argumenten omkleedt ongeloofwaardiger. Of je nou een zorginstelling, woordvoerder van een partij die stuurloos ronddwarrelt, een multinational die andermans grondgebied vervuild, of lid van een hockeyclub bent, wat mij betreft zou je je kapot moeten schamen als je meent dat je diegenen die op jouw excuus wachten het bos in kan sturen, omdat je niet het lef hebt je verantwoordelijkheid te dragen.

Maar nee, er wordt gerekend en berekend. Komt de winst niet in het geding, halen we de investeringen eruit, wat is het risico van claims en zullen de aandeelhouders niet klagen? Wie is de partij die we tegenover ons vinden? Kunnen we deze negeren, of het zwijgen opleggen. Of erger!

Het is niet zo moeilijk om ons zaken voor de geest te halen die in dit plaatje passen, zaken vér buiten onze landsgrenzen. Maar hier in Nederland lijken we heel goed in staat om in dezelfde kramp te schieten.